ବିଶ୍ୱର ୧୦ଟି ପୁରୁଣା ସହର… ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପରେ ମଧ୍ୟ ସେଠାରେ ଜନବସତି ରହିଛି

ନନ୍ଦିଘୋଷ ବ୍ୟୁରୋ:  ସହର ନା ଶୁଣିଲେ ମନକୁ ଭାବନା ଆସେ ବଡ଼ ବଡ଼ କୋଠା, ବଙ୍ଗଳା, ଚିକ୍କଣ ରାସ୍ତା, ଗାଡ଼ି ବିଭିନ୍ନ ଦୋକାନ ବଜାର ଆଧୁନିକ ସୁବିଧାରେ ସଜ୍ଜିତ ଜୀବନଶୈଳୀ ଏସବୁ । କିନ୍ତୁ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଆଧୁନିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ନଥିଲା, ସେତେବେଳେ ମଣିଷ କିପରି ସହରଗୁଡ଼ିକୁ ବିକଶିତ କରିଥିଲା? ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣନ୍ତି କି ? ଗାଁରୁ ସହରର ଅଭିବୃଦ୍ଧି କିପରି ହୋଇଥିଲା? ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଧୁନିକ ଯୁଗରେ ଚାରିଆଡ଼େ ବିଭିନ୍ନ ସହର ଗଢିହୋଇଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ତଳର ସହର କିପରି ଥିଲା ଆପଣ ଜାଣନ୍ତିକି… ଆଜି ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ବିଶ୍ୱର କେତୋଟି ପୁରାଣା ସହର ବିଷୟରେ କହିବୁ ଯାହା ଆଜି ବି ସମାନ ଭାବରେ ଚାଲିଛି । ବିଶ୍ବର ୧୦ଟି ପୁରୁଣା ସହର ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଯାଉଛୁ, ଯେଉଁଠାରେ ଲୋକମାନେ ଏବେ ବି ବାସ କରନ୍ତି। ଏହି ସହରଗୁଡ଼ିକ ମାନବତାର ବିକାଶର ଜୀବନ୍ତ ସଂଗ୍ରହାଳୟ, ଯେଉଁଥିରେ ହଜାର ହଜାର ପିଢ଼ିର କାହାଣୀ ରହିଛି। ପ୍ରତ୍ୟେକ ସହରର ନିଜସ୍ୱ କାହାଣୀ ଅଛି।

ଆସନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱର ୧୦ଟି ପୁରୁଣା ସହର ଉପରେ ନଜର ପକାଇବା:

୧-ଜେରିକୋ : (୯୬୦୦-୯୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ପଶ୍ଚିମ କୂଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଜେରିକୋକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ପୁରୁଣା ସହର ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ପ୍ରମାଣରୁ ଜଣାପଡ଼େ ଯେ ୯୬୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବରୁ ଲୋକମାନେ ଏଠାରେ ବସବାସ କରୁଥିଲେ। ଏଠାରେ ସବୁଠାରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଆବିଷ୍କାର ହେଉଛି ଜେରିକୋ ପ୍ରାଚୀର, ଯାହା ୮୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ବାଇବଲରେ ମଧ୍ୟ ଜେରିଚା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି।

୨- ବାଇବ୍ଲୋସ୍ (୮୮୦୦-୭୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱର ୨ୟ ସର୍ବପୁରାତନ ସହର ଭାବରେ ଗଣନା କରାଯାଏ ।  ବାଇବ୍ଲୋସ୍ ଯାହା  ଲେବାନନରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ସହରଟି ଆଜି ଜେବେଲ୍ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା । ଏହି ସହର ପ୍ରାଚୀନ ମିଶରର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦର ଥିଲା । ବାଇବ୍ଲୋସ୍‌କୁ ଫୋନିସିଆନ୍ ବର୍ଣ୍ଣମାଳାର ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ, ଯାହାକୁ ଅନେକ ଆଧୁନିକ ବର୍ଣ୍ଣମାଳାଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ପତ୍ତି ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

୩- ପ୍ଲୋଡିଭ୍, ବୁଲଗେରିଆ (୬୦୦୦ – ୫୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ପ୍ଲୋଭଡିଭକୁ ୟୁରୋପର ସବୁଠାରୁ ପୁରୁଣା ସହର ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ଥ୍ରାସିଆନ୍, ମାସିଡୋନିଆନ୍, ରୋମାନ ଏବଂ ଓଟୋମାନ ସମ୍ରାଟମାନେ ଏଠାରେ ସେମାନଙ୍କର ଛାପ ଛାଡ଼ିଛନ୍ତି। ମାସିଡୋନିଆର ଫିଲିପ୍ ୧୧ଙ୍କ ରାଜତ୍ୱ ସମୟରେ, ଏହି ସହର ଫିଲିପୋପୋଲିସ୍ ନାମରେ ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା।

୪- ଆଲେପ୍ପୋ (୫୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ବିଶ୍ୱର ଚତୁର୍ଥ ସର୍ବପୁରାତନ ସହର ଭାବରେ ଗଣନା କରାଯାଏ ।  ଏହି ସହର ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ସଭ୍ୟତାର ସନ୍ଧିସ୍ଥଳ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଏହା ଭୂ-ମଧ୍ୟସାଗର ଏବଂ ମେସୋପୋଟାମିଆ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବାଣିଜ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର ଥିଲା। ଆଲେପ୍ପୋର ପ୍ରଥମ ଲିଖିତ ଉଲ୍ଲେଖ ହେଉଛି ଏବଲା ଫଳକ, ଯାହା ୩୦୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା । ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ସିରିଆର ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ଦ୍ୱାରା ଏହା ଖରାପ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି। ମାତ୍ର ଏବେବେ ଏଠାରେ ଲୋକ ବସବାସ କରନ୍ତି ।

୫- ଆର୍ଗୋସ୍ (୫୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ଏହି ଗ୍ରୀକ୍ ସହରଟି ପୌରାଣିକ କାହାଣୀରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ଏବଂ ଏହାକୁ ଗ୍ରୀକ୍ ଦେବତା ଜିଉସଙ୍କ ପୁତ୍ର ପର୍ସିୟସ୍ ଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଏହି ସହର ୭୦୦୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଜନବସତିରେ ରହିଆସିଛି। ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି, ରୋମାନ ଏବଂ ବାଇଜାଣ୍ଟାଇନ୍ ଶାସକମାନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଆର୍ଗୋସ୍ ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା।

୬- ଜେରୁସାଲେମ (୪୫୦୦-୩୫୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ଜେରୁଜେଲମକୁ ବିଶ୍ୱର ଷଷ୍ଠ ସର୍ବପୁରାତନ ସହର ଭାବରେ ଗଣନା କରାଯାଏ। ଏହି ସହର ତିନୋଟି ଧର୍ମ – ଯିହୁଦୀ, ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଏବଂ ଇସଲାମ ପାଇଁ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଏଥିପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଆସୁଛି। ଆଜି ମଧ୍ୟ ଏହି ସହର ଇସ୍ରାଏଲ ଏବଂ ପାଲେଷ୍ଟାଇନ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନାର କାରଣ।

୭- ସୁସା, ଇରାନ (୪୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ଏହି ସହର ପ୍ରାଚୀନ ପାରସ୍ୟ ଆକେମେନିଡ୍ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା। ଏହି ସହର ପାର୍ଥିୟାନଙ୍କଠାରୁ ସାସାନିଆନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଉତ୍ଥାନ ଏବଂ ପତନ ଦେଖିଛି। ୟୁନେସ୍କୋ ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ତାଲିକାରେ ସ୍ଥାନିତ କରିଛି।

୮- ଆଥେନ୍ସ, ଗ୍ରୀସ୍ (୪୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ଏହି ସହର ଆଜି ଗ୍ରୀସର ରାଜଧାନୀ। ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରାଚୀନ ସହର ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହା ବିଶ୍ୱକୁ ସକ୍ରେଟିସ୍ ଏବଂ ପ୍ଲାଟୋଙ୍କ ଭଳି ମହାନ ଦାର୍ଶନିକ ଦେଇଛି। ଏଥେନ୍ସରେ ଏବେ ବି ଅନେକ ଐତିହାସିକ ସ୍ଥାନ ରହିଛି, ଯାହା ଏହାର ପ୍ରାଚୀନତାର ପ୍ରମାଣ ଦିଏ।

୯- ଲକ୍ସର, ମିଶର (ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୩୨୦୦)

ଏହି ସହରର ଇତିହାସ ୫୦୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା। ପ୍ରାଚୀନ ମିଶରର ରାଜଧାନୀ ଥିବସ୍ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ଥିଲା। ନୀଳ ନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହି ସହରକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଖୋଲା ସଂଗ୍ରହାଳୟ କୁହାଯାଏ।

୧୦- ଡାମାସ୍କସ୍, ସିରିଆ (୩୦୦୦ – ୨୦୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ)

ଡାମାସ୍କସ୍ ଆଜି ସିରିଆର ରାଜଧାନୀ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ଇତିହାସ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ପୁରୁଣା। ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ପୁରୁଣା ଜନବସତି ସହର ମଧ୍ୟରେ ଗଣନା କରାଯାଏ।  ଉମାୟାଦ ଖଲିଫାଙ୍କ ସମୟରେ, ଏହା ବହୁତ ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା।

ଏହି ସବୁ ସହର ଗୁଡ଼ିକ ବିଶ୍ବର ସର୍ବପୁରାତନ ସହର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।