ସାଉଦି-ପାକିସ୍ତାନ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ଅଡୁଆରେ ପାକିସ୍ତାନ…

ନନ୍ଦିଘୋଷ ବ୍ୟୁରୋ : ସାଉଦି ଆରବ ସହିତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି କରି, ପାକିସ୍ତାନ ସିଧାସଳଖ ୟେମେନର ହାଉଥି ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହ ନିଜକୁ ଜଡ଼ିତ କରିଛି। ହାଉଥିମାନଙ୍କୁ ସାଉଦି ଆରବର ସବୁଠାରୁ କଠୋର ବିରୋଧୀ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ସାଉଦି ଆରବର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଗଠନ ହାଉଥି ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ଉପରେ ଆଧାରିତ। ହାଉଥିମାନଙ୍କୁ ସମଗ୍ର ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ସାଉଦି ଆରବର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଶତ୍ରୁ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

ସାଉଦି-ପାକିସ୍ତାନ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ପରେ, ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି । କ’ଣ ପାକିସ୍ତାନ ସାଉଦି ଆରବକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ୟେମେନି ହାଉଥିମାନଙ୍କ ସହିତ ଲଢ଼ିବ ? ତାହା ମଧ୍ୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯାହାକୁ ଆମେରିକା ଓ ଇସ୍ରାଏଲ ଭଳି ମହାଶକ୍ତି ଫସାଇ ଦେବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ।

ହୁଥି ବିଦ୍ରୋହୀମାନେ ଇସ୍ରାଏଲ ଓ ଆମେରିକା ଉଭୟ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର କାରଣ। ଏହି ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରେ, ଆମେରିକା ହୁଥି ବିପକ୍ଷରେ ଯୁଦ୍ଧ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ୫୦ ମିଲିୟନ ଡଲାରର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନଷ୍ଟ କରିବା ପରେ, ଆମେରିକା ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ଏକ ଚୁକ୍ତି କରିଥିଲା।

ହାଉଥିମାନେ ପ୍ରତିଦିନ ଇସ୍ରାଏଲ ଉପରେ ଗୋଟିଏରୁ ଦୁଇଟି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ମାଡ଼ କରୁଛନ୍ତି। ହିଜବୋଲା ଏବଂ ହମାସକୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଥିବା ଇସ୍ରାଏଲ ଏବେ ହାଉଥି ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ଠାରୁ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି। ହାଉଥିମାନଙ୍କ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ପାଇଁ ଇସ୍ରାଏଲର ଅନେକ ପ୍ରୟାସ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଫଳ ହୋଇଛି। ହାଉଥିମାନେ ଇସ୍ରାଏଲର ବାଣିଜ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛନ୍ତି। ଏହାର ଆଇଲେଟ୍ ବନ୍ଦରରେ କମ୍ ଜାହାଜ ଆସୁଛି। ହାଉଥିମାନେ ଇସ୍ରାଏଲର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରିଛନ୍ତି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଇସ୍ରାଏଲ ସମ୍ପ୍ରତି ହାଉଥିମାନଙ୍କ ସହିତ ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ ସାରା ବିଶ୍ୱରୁ ସହାୟତା ଲୋଡ଼ିଛି।

ସାଉଦି ଓ ହାଉଥିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ କ’ଣ?

ୟେମେନରେ ହାଉଥି ବିଦ୍ରୋହ ୧୯୯୦ ରୁ ୨୦୧୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା, ଯାହା ସାଉଦି ସମର୍ଥିତ ସରକାରକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଥିଲା। ୨୦୧୩ ରେ, ହାଉଥି ବିଦ୍ରୋହୀମାନେ ୟେମେନର ରାଜଧାନୀ ସାନାକୁ କବଜା କରିଥିଲେ। ଏହା ସାଉଦି ଆରବ ପାଇଁ ଏକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଥିଲା, କାରଣ ହାଉଥିମାନଙ୍କୁ ଇରାନରୁ ସମର୍ଥନ ମିଳୁଥିଲା। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସାଉଦି ଆରବ ସାନାରେ ନିଜସ୍ୱ ସରକାର ଗଠନ କରିବାକୁ ଅନେକ ଥର ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ବଦଳରେ, ହୁଥି ବିଦ୍ରୋହୀମାନେ ସାଉଦି ତୈଳ ସୁବିଧା ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଶେଷରେ ୨୦୨୩ ମସିହାରେ ଏକ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏବେ ସମ୍ପର୍କ ପୁଣି ଖରାପ ହୋଇଛି। ହୁଥି ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ସାଉଦି ଆରବ ଆମେରିକାଠାରୁ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର କିଣିଛି।

ଏହା ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ କାହିଁକି କ୍ଷତିକାରକ?

ହାଉଥିମାନେ ଲାଲ ସାଗରରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରନ୍ତି। ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ଏହା ଦେଇ ବାଣିଜ୍ୟ କରେ। ଲାଲ ସାଗର ଦେଇ ପାକିସ୍ତାନର ବାଣିଜ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୩୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ହାଉଥିମାନଙ୍କ ସହିତ ମେଣ୍ଟ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଏଠାରେ ସିଧାସଳଖ କ୍ଷତି ହୋଇପାରେ।

ପାକିସ୍ତାନ ଇରାନର ଏକ ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶ। ଇରାନ ହାଉଥିମାନଙ୍କୁ ପାଣ୍ଠି ପ୍ରଦାନ କରେ। ହାଉଥିମାନଙ୍କ ସହିତ ସଂଘର୍ଷ ଇରାନ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ଖରାପ କରିପାରେ। ଏହା ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ଉତ୍ତେଜନା ବୃଦ୍ଧି କରିବ। ଇରାନ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ପ୍ରାୟ ୯୦୦ କିଲୋମିଟର ସୀମା ଅଂଶୀଦାର କରନ୍ତି।