ରାଜନୀତିର ମହାନାୟକ, ନୂଆ ଓଡ଼ିଶାର ବିଶ୍ୱକର୍ମା ବିଜୁବାବୁ । ସେ ଥିଲେ ରାଜନୀତିର ଉଦ୍ଭୁଙ୍ଗ ଶିଖର । ସେ କେବଳ ଜଣେ ରାଜନେତା ନଥିଲେ, ଥିଲେ ରାଷ୍ଟ୍ରନାୟକ । ବିଚକ୍ଷଣ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା ସାଙ୍ଗକୁ ବିଜୁଙ୍କ ଦୁଃସାହସିକ, ଦୁର୍ବାର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ନୂଆ ଅଧ୍ୟାୟ । ଜୀବଦଶାରେ ହିଁ ସେ ପାଲଟିଥିଲେ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ । ଏକଥା ପ୍ରମାଣିତ କରୁଛି, କିଭଳି ଥିଲା ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟତା।

କ୍ଷମତା ଯୁଦ୍ଧରେ ବିଜୁବାବୁ ଅନେକ ଥର ପରାହତ ହୋଇଥିଲେ, ହେଲେ ଏହାର ଗ୍ଳ।ନି ତାଙ୍କ ବିଶାଳ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱକୁ ଧୂମିଳ କରିପାରିନଥିଲା । ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜନୈତିକ ଯୁଦ୍ଧରେ ସେ ଅଧିକ ଶାଣିତ ହୋଇଥିଲେ । ସମାଜବାଦ ଏବଂ ସଙ୍ଘିୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଜଣେ ଅଗ୍ରଦୂତ ଭାବରେ ସେ ଓଡ଼ିଶା ନୁହେଁ, ବରଂ ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ନିଜର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ।…

ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ଲୋକନାୟକ ଜୟପ୍ରକାଶ ନାରାୟଣଙ୍କ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଥିଲେ ବିଜୁବାବୁ। ତାଙ୍କୁ ହିଁ ରାଜନୈତିକ ମାର୍ଗଦର୍ଶକ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ୧୯୪୭, ଅଗଷ୍ଟ ୧୫ ତାରିଖରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତି ପରେ ଦେଶରେ ଏକ ସୁସ୍ଥ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିଗରେ ତାଙ୍କର ସକାରାତ୍ମକ ପରାମର୍ଶ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଥିଲା । ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କ ସହିତ ବିଜୁବାବୁଙ୍କର ସୁସମ୍ପର୍କ ଥିଲା । ବିଜୁଙ୍କ ମନୋବଳ ଏବଂ ସାହସ ନେହେରୁଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା। ୧୯୪୬ରେ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭା ପାଇଁ ଉତ୍ତର କଟକ ଆସନରୁ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ସେ ନିର୍ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ଏହା ହିଁ ଥିଲା ତାଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟତାର ନିଚ୍ଛକ ଉଦାହରଣ।

୪୫ ବର୍ଷରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ

ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତରେ ପ୍ରଥମ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ୧୯୫୨ରେ ହୋଇଥିଲା। ସେତେବେଳକୁ ରାଜନୀତିରେ ନିଜ ପାଦ ମଜବୁତ କରି ସାରିଥିଲେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ। ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ରାଜନୀତିକୁ ଆସିବାର ସୁଯୋଗ ତାଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲା ନୂଆ ଓଡିଶା ଗଠନର ଆହ୍ଵାନ। ପୈତୃକ ଗାଁକୁ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ର ବାଛିଥିଲେ ବିଜୁବାବୁ। ଆଉ ତାଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ମିଳିଥିଲା ବିପୁଳ ସମର୍ଥନ । ୧୯୫୨ରେ ଜଗନ୍ନାଥପ୍ରସାଦ ଏବଂ ୧୯୫୭ରେ ସୋରଡା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରୁ କଂଗ୍ରେସ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟତା, ଗ୍ରହଣୀୟତା ଥିଲା ଅଦ୍ୱିତୀୟ। ଏକଥାକୁ ବେଶ୍‌ ଅନୁଭବ କରିପାରିଥିଲେ ରାଜନୀତିର ଧୁରୀଣ ନେହେରୁ। ଆଉ ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟ କଂଗ୍ରେସର ମଙ୍ଗ ଦେବାକୁ ମନ ବଳାଇଥିଲେ। ୧୯୬୦ରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟ କଂଗ୍ରେସ ସଭାପତି ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ମଝବୁତ ହୋଇଥିଲା  କଂଗ୍ରେସ । ଆଉ ପରବର୍ତ୍ତି ନିର୍ବାଚନରେ ରାଜ୍ୟରେ ଆଶାତୀତ ସଫଳତା ପାଇଥିଲା ଦଳ। ୧୯୬୧ ନିର୍ବାଚନରେ ଓଡ଼ିଶାର ୧୪୦ ଆସନରୁ ୮୨ ଆସନରେ ବିଜୟ ବାନା ଉଡାଇଥିଲା କଂଗ୍ରେସ । ଆଉ ଏ ସଫଳତାର ସମସ୍ତ ଶ୍ରେୟ ଯାଇଥିଲା ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କୁ । ନିର୍ବାଚନରେ ନିଜେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ କଟକ ଚୌଦ୍ଵାର ଆସନରୁ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ । ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସର ବିପୁଳ ବିଜୟ ପରେ ୧୯୬୧, ଜୁନ୍‌ ୨୩ରେ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଶପଥ ନେଇଥିଲେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ । ମାତ୍ର ୪୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ।

କଂଗ୍ରେସର ତତ୍କାଳୀନ ସଭାପତି କାମରାଜ କଂଗ୍ରେସର ସମସ୍ତ ପଦାଧିକାରୀଙ୍କୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ସଂଗଠନ ସୁଦୃଢ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ। ଆଉ ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ୧୯୬୩, ଅକ୍ଟୋବର ୨ରେ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ବିଜୁବାବୁ। କାରଣ କ୍ଷମତା ନୁହେଁ, ଜନତାଙ୍କ ପାଇଁ ରାଜନୀତି କରୁଥିଲେ ବିଜୁ ବାବୁ। ଯାହା ଦେଶ ରାଜନୀତିରେ ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ପାଇଁ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ।

ଇନ୍ଦିରା ଯାହାଙ୍କୁ ଡରୁଥିଲେ !

ବିଜୁ ବାବୁ ଥିଲେ ଝଡ଼ର ଇଗଲ୍‌ । ବିପ୍ଲବ ବାଟରେ ସେ ଲେଖିଥିଲେ ବିକାଶର ନୂଆ ଇତିହାସ। ପରିବର୍ତ୍ତିତ ପରିସ୍ଥିତ ଦୋହଲାଇ ପାରିନଥିଲା ତାଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱକୁ, ତାଙ୍କ ବିଚାରଧାରାକୁ। ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କ ପରେ ୧୯୬୭ରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ କଂଗ୍ରେସର ମଙ୍ଗ ଧରିଥିଲେ। ଇନ୍ଦିରାଙ୍କ ସହ ମଧ୍ୟ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବହୁତ ଭଲ ସମ୍ପର୍କ ରହିଥିଲା । ରାଜନୀତିର ଅନେକ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱତ୍ମକ ପରିସ୍ଥିତିରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ଇନ୍ଦିରାଙ୍କ ପରାମର୍ଶଦାତା ହୋଇଥିଲେ। ହେଲେ ୧୯୬୯ ବେଳକୁ ବଦଳିଥିଲା ଦୃଶ୍ୟପଟ, ମଧୁର ସମ୍ପର୍କରେ ତିକ୍ତତା ଆସିଥିଲା। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନକୁ ନେଇ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ମନୋମାଳିନ୍ୟ ହୋଇଥିଲା।…

ତିକ୍ତତା ବଢିଥିଲା, ହେଲେ ଶାଣିତ ହୋଇଥିଲା ସ୍ୱାଭିମାନ, ବିଜୁ ବାବୁ ଥିଲେ ନିର୍ବିକାର। କଂଗ୍ରେସ ଛାଡି ଓଡ଼ିଶାରେ ଉତ୍କଳ କଂଗ୍ରେସ ନାଁରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଆଞ୍ଚଳିକ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ୧୯୭୧ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳ ଉତ୍କଳ କଂଗ୍ରେସ ଓଡ଼ିଶାରେ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଥିଲା। ଦଳଠୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱରେ ଥିଲା ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ । ସେ ଥିଲେ ଜନନାୟକ, ଆଉ ତାହା ପ୍ରମାଣିତ ବି ହୋଇଥିଲା। ଉତ୍କଳ କଂଗ୍ରେସ ଟିକଟ୍‌ରେ ରାଜନଗର ଆସନରୁ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ।…

ପରିବର୍ତ୍ତିତ ରାଜନୈତିକ ଧାରା ବଦଳାଇ ପାରିନଥିଲା ବିଜୁଙ୍କ ବିଜୟ ଯାତ୍ରା। ଓଡ଼ିଶାରେ ଉତ୍କଳ କଂଗ୍ରେସ, ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାର୍ଟି ଏବଂ ଝାଡଖଣ୍ଡ ପାର୍ଟିର ମିଳିତ ସରକାର ଗଠନ ହୋଇଥିଲା। ବିଶ୍ୱନାଥ ଦାସ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ରାଜ୍ୟସଭା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୭୧, ମେ ୧୩ ତାରିଖରୁ ଅକ୍ଟୋବର ୬ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ରାଜ୍ୟସଭା ସଦସ୍ୟ ରହିଥିଲେ।

ଏମରଜେନ୍ସୀରେ ଇନ୍ଦିରାଙ୍କ ଟାର୍ଗେଟରେ ଥିଲେ ବିଜୁ

ସମୟ ବଦଳୁଥିଲା, ତା ସହ ବଦଳୁଥିଲା ରାଜନୀତିର ଧାରା। ଜାତୀୟ ଦୃଶ୍ୟପଟରେ ବିଜୁବାବୁଙ୍କର ଥିଲା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ। କ୍ଷମତାରେ ଥାଆନ୍ତୁ କି ନଥାନ୍ତୁ, ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ଥିଲେ କିଙ୍ଗ ମେକର । ସେ ନେତା ତିଆରି କରୁଥିଲେ, ନିଜେ ଥିଲେ ରାଷ୍ଟ୍ରନାୟକ। ୧୯୭୪ ବେଳକୁ ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କ ଉତ୍କଳ କଂଗ୍ରେସ ଭାରତୀୟ ଲୋକଦଳରେ ବିଲୀନ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା। ରାଜନୈତିକ ଆଦର୍ଶ ଜୟପ୍ରକାଶ ନାରାୟଣଙ୍କ ପଥ ଅନୁସରଣ କରିଥିଲେ। ଜେପି ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରମୁଖ ଭାଗିଦାର ହୋଇଥିଲେ ବିଜୁ ବାବୁ।

୧୯୭୫ ରେ ଦେଶରେ ଲାଗୁ ହେଲା ଜରୁରିକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି। ସାରା ଦେଶର ତୁଙ୍ଗ ନେତା ଗିରଫ ହେଲେ । ଦେଶର ଅନ୍ୟ ବିରୋଧୀ ନେତାଙ୍କ ସହ ଜରୁରିକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ସମୟରେ ଜେଲରେ ରହିଥିଲେ ବିଜୁ ବାବୁ । ଏହାପରେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ବିଜୁ ବାବୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଯାତ୍ରାର ନୂଆ ଅଧ୍ୟାୟ ।

୧୯୭୭ରେ ଜେଲରୁ ମୁକ୍ତ ହେବା ପରେ ନବଗଠିତ ଜନତା ପାର୍ଟିରେ ଯୋଗ ଦେଲେ ବିଜୁବାବୁ। କେନ୍ଦ୍ରାପଡାରୁ ବିଜୟୀ ହୋଇ କେନ୍ଦ୍ରରେ ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇ ଏବଂ ଚୌଧୁରୀ ଚରଣ ସିଂହଙ୍କ ସରକାରରେ ଇସ୍ପାତ ଏବଂ ଖଣି ମନ୍ତ୍ରୀ ହେଲେ । ୧୯୭୯ରେ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଜନତା ପାର୍ଟି ସରକାର ଭାଙ୍ଗିବା ପରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ୧୯୮୦ରେ ପାଟକୁରା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀରୁ ବିଧାୟକ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । ତେବେ ବିଧାୟକ ପଦ ଛାଡ଼ି କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ପୁଣି ନିର୍ବାଚନ ଲଢିଥିଲେ । କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ୧୯୮୦ ଏବଂ ୧୯୮୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ଆସନରୁ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ । ସାରା ଦେଶରେ ଥିଲା ଇନ୍ଦିରା ଓ କଂଗ୍ରେସ ସପକ୍ଷ ଲହରୀ, ହେଲେ ଏହାକୁ ପ୍ରତିହତ କରି ଦୁଇ ଦୁଇ ଥର କେନ୍ଦ୍ରାପଡାରୁ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ।

ମେଣ୍ଟ ରାଜନୀତିର ମହାନାୟକ

ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖୁଥିଲେ ବିଜୁ ବାବୁ, ସମୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ନେଇଥିଲେ ଦୃଢ ସଂକଳ୍ପ । ୧୯୮୫ରେ ସାଂସଦ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଅବତୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲେ । ଭୁବନେଶ୍ୱର ବିଧାନସଭା ଆସନରୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ୧୯୮୯ ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସର ଶୋଚନୀୟ ପରାଜୟ ପରେ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଭି.ପି. ସିଂହଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ସରକାର ଗଠନ ହୋଇଥିଲା । ହେଲେ ରାଜ୍ୟ ରାଜନୀତିରେ ରହିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ବିଜୁ ବାବୁ । ଦେଶରେ ଜନତା ଦଳ ଏକ ନୂତନ ରାଜନୈତିକ ଶକ୍ତି ଭାବେ ଉଭା ହୋଇଥିଲା । ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ପ୍ରମୁଖ ଉଦ୍ୟୋକ୍ତା ଭାବେ ଜନତା ଦଳର ସ୍ଥିତିକୁ ସୁଦୃଢ କରିଥିଲେ । ୧୯୯୦ରେ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଜନତା ଦଳ ନିର୍ବାଚନରେ ବିପୁଳ ସଫଳତା ପାଇଥିଲା । ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାର ୧୪୭ ଆସନରୁ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ନେତତ୍ୱରେ ଜନତା ଦଳ ୧୨୩ ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା । ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ୧୯୯୦ରେ ଓଡିଶା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦାୟିତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ।

ଝଡର ଇଗଲ,ବିକାଶ ଡେଣା

ସେ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖୁଥିଲେ ବିକାଶର, ସମୃଦ୍ଧିର, ସ୍ୱାଭିମାନର। ସମୃଦ୍ଧ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ସ୍ୱପ୍ନ ସଜାଇଥିଲେ ବିଜୁ ବାବୁ। ଶିଳ୍ପରୁ କୃଷି, ଓଡ଼ିଶା ବିକାଶ ମାନଚିତ୍ରରେ ରହିଛି ବିଜୁଙ୍କ ଅଲିଭା ସ୍ୱାକ୍ଷର। କ୍ଷମତା ନୁହେଁ ସେ ଜନତାଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖୁଥିଲେ। ଯେବେବି ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି, କେନ୍ଦ୍ର ଆଗରେ ରଖିଛନ୍ତି ଓଡିଶାର ଦାବି । ପାରାଦୀପ ବନ୍ଦରରୁ ଆରମ୍ଭ କରି କଳିଙ୍ଗ ଆଇରନ୍‌  ଓ୍ୱାର୍କ, କଳିଙ୍ଗ ରିଫ୍ରାକ୍ଟରିଜ୍‌, ଭୁବନେଶ୍ୱର ବିମାନବନ୍ଦର , ଭୁବନେଶ୍ୱର ସୈନିକ ସ୍କୁଲ, ରାଉରକେଲା ରିଜିଓନାଲ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ କଲେଜ, ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓୟୁଏଟି, ନାଲକୋ, ତାଳଚେର ଥର୍ମାଲ ପାଓ୍ୱାରପ୍ଲାଣ୍ଟ, ବାଲିମେଳା ହାଇଡ୍ରୋ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ, ସୁନାବେଡା HAL, ଚୌଦ୍ଵାର ଏବଂ ବଡବିଲ ଶିଳ୍ପାଞ୍ଚଳ, ଓଡିଶା ଏଭିଏସନ୍‌  ସେଣ୍ଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉପଲବ୍ଧି କହେ ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କ ଅବଦାନର ଗାଥା। ଓଡ଼ିଶାର ବିକାଶ ପାଇଁ ସେ ଏତେ ବ୍ୟାକୁଳ ଥିଲେ ଯେ, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅନୁଦାନ ବିନା କେବଳ ରାଜ୍ୟ ପାଣ୍ଠିରେ ହିଁ ପାରାଦୀପ ବନ୍ଦର ନିର୍ମାଣକାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରି ଦେଇଥିଲେ । ସେଥିପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ରାଜକୋଷରୁ ୧.୬୦ ବିଲିଅନ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବା ପରେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନେହେରୁ  ପାରାଦୀପ ବନ୍ଦର ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅନୁଦାନ ମଞ୍ଜୁର କରିଥିଲେ। ଓଡିଶାକୁ ଅଧିକ ଅନୁଦାନ ଦେବା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସଂସଦରେ ନେହେରୁଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନାର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ହେଲେ ଏହାର ଜବାବରେ ସେ କହିଥିଲେ ବିଜୁ ବାବୁଙ୍କ ପାଖରେ କାମ କରିବାର ସାହସ ଏବଂ ଉତ୍ସାହ ଅଛି । ତେଣୁ ଓଡ଼ିଶାକୁ କମ୍‌  ଅନୁଦାନ ଦେବା ଭଳି ଭୁଲ ସେ କରିବେ ନାହିଁ।

ଓଡ଼ିଶା ବିକାଶରେ ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣିମ ସ୍ୱାକ୍ଷର। କ୍ରୀଡାର ବିକାଶ ପାଇଁ କଳିଙ୍ଗ କପ୍‌ ଫୁଟବଲ୍‌ ପ୍ରତିଯୋଗିତାର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ପୁଣି ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ବୈଷୟିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉତ୍କର୍ଷତା ପାଇଁ ୧୯୫୧ରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟସ୍ତରରେ କଳିଙ୍ଗ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ ପରମ୍ପରା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସେଥିଲେ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଓଡ଼ିଶାର ସୁଦକ୍ଷ ବିନ୍ଧାଣୀ। ସମୃଦ୍ଧ ହେବ ଓଡ଼ିଶା, ସଶକ୍ତ ହେବେ ଓଡିଆ, ଏଥିପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଯୋଜନା କରିଥିଲେ ବିଜୁବାବୁ।

ମା’,ମାଟି ଓ ମଣିଷ

ଗାଁକୁ ଖୋଲିବ ବିକାଶର ବାଟ। ସମୃଦ୍ଧି ଧାରାରେ ଯୋଡ଼ିହେବ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତି କୋଣ। ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିବ ଶିକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ପାନୀୟ ଜଳ ଭଳି ମୌଳିକ ସୁବିଧା। ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ନେଇ ଏହା ଥିଲା ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ପରିକଳ୍ପନା। ବିଜୁଙ୍କ ନୂଆ ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ୱପ୍ନକୁ ଆହୁରି ସମୃଦ୍ଧ କରିଛି ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ବ୍ୟବସ୍ଥା। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ସାମାଜିକ ବିକାଶ ଓ ମୌଳିକ ସେବା ପ୍ରଦାନକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଆଉ ଏହାକୁ ସଫଳ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ବିଜୁବାବୁ। ଗାଁକୁ ବିକାଶର ବାଟ କଢାଇଥିବା ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ମାର୍ଚ୍ଚ ୫କୁ ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି।

ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରମୁଖ ମାଧ୍ୟମ ସାଜିଛି ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ବ୍ୟବସ୍ଥା । ୧୯୫୯, ଅକ୍ଟୋବର ୨ରେ ପ୍ରଥମେ ରାଜସ୍ଥାନରେ ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ୧୯୯୨ରେ ସମ୍ବିଧାନର ୭୩ତମ ସଂଶୋଧନରେ ଏହାକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ । ଗାଁ ର ବିକାଶକୁ ବିଜୁ ବାବୁ ସବୁବେଳେ ଅଗ୍ରାଧିକାର ଦେଉଥିଲେ। କ୍ଷମତା ବିକେନ୍ଦ୍ରୀକରଣ ଦ୍ଵାରା ସୁଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ସମ୍ଭବ। ଓଡ଼ିଶାର ୧୩ ଜିଲ୍ଲାକୁ ବିଭାଜନ କରି ୩୦ ଜିଲ୍ଲା କରିବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ।

ଗାଁ ର ବିକାଶରେ ରାଜ୍ୟର ବିକାଶ । ଏକଥାକୁ ବୁଝିଥିଲେ ବିଜୁବାବୁ। ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପଞ୍ଚାୟତଗୁଡିକୁ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ କରାନଯିବ, ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ହୋଇପାରିବନି । ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ମହିଳାଙ୍କ ଯୋଗଦାନକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଥିଲେ ବିଜୁବାବୁ। ୩୩ ପ୍ରତିଶତ ସ୍ଥାନ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବାକୁ ସେସମୟରେ ଐତିହାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ୨୮ହଜାରରୁ ଅଧିକ ମହିଳା ତ୍ରିସ୍ତରୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ।

ବାଟ ଭାଙ୍ଗି ନୂଆ ବାଟ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ମଣିଷ ହେଉଛନ୍ତି ବିଜୁ ବାବୁ। ସେ ଯାହା କରିଛନ୍ତି, ପରବର୍ତ୍ତି ସମୟରେ ସାରା ଦେଶ ତାକୁ ଅନୁକରଣ କରିଛି। ଜାତୀୟ, ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆକାଶରେ ଯେତେ ଉଡ଼ାଣ ଭରିଥିଲେ ବି ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ହୃଦୟ ଥିଲା ୧୬ଅଣା ଓଡିଆ। ବ୍ୟବସ୍ଥାରୁ, ବିଚାରଧାରା, ସବୁଠି ନିଜର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଛାପ ଛାଡ଼ିଛନ୍ତି ବିଜୁ ବାବୁ।