ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଦୁନିଆରେ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ଏହି ଦ୍ୱୀପରେ ଲାଗିଥିଲା ଲକଡାଉନ୍, ସେନା ସମ୍ଭାଳିଥିଲା କମାଣ

(ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ସାହୁ): ଦେଶରେ କରୋନାର ନୂଆ ଲହରକୁ ନେଇ ଆତଙ୍କ ଲାଗି ରହିଛି । ରୂପ ବଦଳାଉଥିବା କରୋନା ଭୂତାଣୁର ନୂଆ ରୂପ ଯୋଗୁଁ ସଂକ୍ରମଣ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବ୍ୟାପୁଛି । ବିଶେଷକରି ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଓ ଛତିଶଗଡ଼ ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ସ୍ଥିତି ସଙ୍ଗୀନ ରହିଥିବା ବେଳେ ଲଗାତାର ଲକଡାଉନ୍ କଥା କୁହାଯାଉଛି । ଏମିତିରେ ଲକଡାଉନ୍ କଥା ଗତବର୍ଷରୁ ବେଶ୍ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ରହିଛି । ପ୍ରକୃତରେ ଲକଡାଉନ୍ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇ ଆସିଛି ।

ଦୁନିଆର ପ୍ରଥମ ଲକଡାଉନ୍

ସିସଲି ଓ ଉତ୍ତର ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଦ୍ୱୀପ ଦେଶ ମାଲ୍ଟା ରହିଛି । ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ମାଲ୍ଟା ଦ୍ୱୀପ ଦେଶରେ ଲକଡାଉନ୍ ଲାଗୁ ହୋଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଫ୍ରେଞ୍ଚ୍ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ସୈନିକଙ୍କ ଯୋଗୁଁ କଲେରା ବା ହଇଜା ବ୍ୟାପି ଯାଇଥିଲା । ଏଥିରେ ଅନେକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହେବା ପରେ ଶୀଘ୍ର କଟକଣା ଜାରି କରାଯାଇଥିଲା । ସୁସ୍ଥ ସୈନିକଙ୍କୁ ମୁତୟନ କରାଯାଇ ଲୋକଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟ ଜାଗାକୁ ଯିବା ପାଇଁ ବାରଣ କରାଯାଇଥିଲା । କଣ୍ଟେନମେଣ୍ଟ ଜୋନ୍ କରାଯାଇଥିଲା ଯାହାକୁ କର୍ଡନ ସାନିଟାରିଜ୍ କୁହାଯାଉଥିଲା । ଫ୍ରେଞ୍ଚ ଭାଷାରେ ତାର ଅର୍ଥ ଲୋକଙ୍କ ଯିବାଆସିବା ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ।

ପାସପୋର୍ଟ ଦେଖାଇଲେ ମୁକ୍ତି

ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଲୋକଙ୍କୁ ରୋକିବା ଲାଗି ସେନାକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ଯେଉଁମାନଙ୍କ ପାଖେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କାଜଗ ଥିଲା, ସେମାନଙ୍କୁ ଛାଡ଼ କରାଯାଉଥିଲା । ଉକ୍ତ କାଗଜରେ ଲେଖାଥିଲା ସିଏ ପ୍ଲେଗରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମୁକ୍ତ । ସଡ଼କକୁ ବାହାରିବା ମାତ୍ରେ ଉକ୍ତ କାଗଜକୁ ପାଖରେ ରଖିବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା ଏବଂ ପ୍ରତିଦିନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା ।

ଇଂରେଜ ସରକାର ଲଗାଇଥିଲେ ଲକଡାଉନ୍

ଉନବିଂଶ ଓ ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ହଇଜା ଓ ପ୍ଲେଗ୍ ରୋଗ ସାଧାରଣ କଥା ଥିଲା । ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ କାଳରେ ମଧ୍ୟ ହଇଜା ବ୍ୟାପିଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଏହାକୁ ନେଇ ହଡ଼ବଡ଼େଇ ଯାଇଥିବା ଇଂରେଜ ସରକାର ପ୍ରଭାବିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଲକଡାଉନ୍ ଲାଗୁ ନେଇ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ତେବେ ସେତେବେଳେ ଏହାକୁ ଲକଡାଉନ୍ ପରିବର୍ତ୍ତେ ହୋଲ୍ଡିଂ କୁହାଯାଉଥିଲା । ନବାବ ଶାସିତ ହାଇଦ୍ରାବାଦରେ ବି ଏହି ୨ ରୋଗ ପାଇଁ ସମାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥିଲା । ସେତେବେଳେ ବି ଲକଡାଉନ୍, କଣ୍ଟେନମେଣ୍ଟ ଜୋନ୍, ଆଇସୋଲେସନ୍ ସହ ପ୍ରବାସୀଙ୍କ ଠାରୁ ରୋଗ ବ୍ୟାପିବାର ଡର ଥିଲା ।

ମିଳିଛି ପୁରୁଣା ପ୍ରମାଣ

ସେତେବେଳେ ନିଆଯାଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପର ଦସ୍ତାବିଜ୍ ବି ରହିଛି । ଯେମିତି ଇଂରେଜମାନେ ହଲିଡେ ଟର୍ମରେ ଲୋକଙ୍କୁ କ୍ୱାରେଣ୍ଟାଇନରେ ରଖୁଥିଲେ । ଏହି କଥା ବ୍ରିଟିଶ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ଅଧିକାରୀକ ରେକର୍ଡ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଆର୍କାଇଭ୍ସ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆରେ ରହିଛି । ଏହା ବାଦ୍ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ମେଡିକାଲ ଇତିହାସ ଆର୍କାଇଭରୁ ଜଣାପଡ଼େ କି କେମିତି ଇଂରେଜ ଓ ନିଜାମ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ରୋକିବାକୁ ଟ୍ରେନ୍ ଓ ଗୋରୁଗାଡ଼ିରେ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟତ୍ର ଯିବା ଉପରେ କଟକଣା ଜାରି କରିଥିଲେ । ବିଶେଷକରି ହଇଜା ଭଳି ରୋଗ କୌଣସି ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟାପିବା ଜଣାପଡ଼ିବା ପରେ ସେ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନ ସହ ସମ୍ପର୍କକୁ ବନ୍ଦ କରି ଦିଆଯାଉଥିଲା ।

ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଅଗ୍ରୀମ ଦରମା

ସହରରେ କାମ କରୁଥିବା ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଫେରିଲେ ସାଙ୍ଗରେ ରୋଗ ନେଇ ଫେରିବେ । ଏହା ଆଶଙ୍କା କରି ବ୍ରିଟିଶ୍ ଇଣ୍ଡିଆରେ ନୂଆ ପଦେକ୍ଷପ ନିଆ ଯାଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଘର ଆଖପାଖ ଅଥବା ୩ କିଲୋମିଟର ପରିଧି ଭିତରେ କାମ ଦେବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଇଥିଲା । ସେହି ସମୟରେ ଶ୍ରମିକ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳରୁ ବାହାରକୁ ଯାଇ ପାରୁନଥିଲେ । ଏଥିସହ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ୩୨ ଦିନର ମଜୁରୀ ଆଗୁଆ ଦିଆ ଯାଉଥିଲା ।

ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଥିଲା ରଣନୀତି

୧୮୯୭ର ଫାଇଲ୍ ନମ୍ବର ୧୨୦ (ଶିମଳା ରେକର୍ଡ୍ସ)ରେ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି । ଯାହାକି ରାଜସ୍ୱ ଓ କୃଷି ବିଭାଗ ପାଖରେ ଉପଲବ୍ଧ । ଫାଇଲ୍ ଅନୁସାରେ ୧୮୯୭ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦ ତାରିଖରେ ଆହ୍ଲାବାଦରେ ଏକ ବୈଠକ ବସିଥିଲା । ଯେଉଁଥିରେ ଇଂରେଜ ସରକାର ହଲିଡେ (ଏବେର ଲକଡାଉନ୍) କଥା କହିଥିଲେ । ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ବ୍ୟାପିବା ବେଳେ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ମିଳୁଥିବା ଏହି ଛୁଟିରେ ଆଗୁଆ ଦରମା ସହ ମାସ ଯାଏ ଘରେ ରହିବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା । ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଗୋଷ୍ଠୀ କରି ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ୫୦୦ ଲୋକଙ୍କୁ ନିଜ ଗାଁକୁ ପଠା ଯାଉଥିଲା ।

ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଶତାଦ୍ଦୀରୁ କ୍ୱାରେଣ୍ଟାଇନର ପ୍ରଚଳନ

କ୍ୱାରେଣ୍ଟାଇନର ପ୍ରଚଳନ ବହୁ ଶତାଦ୍ଦୀ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ସାରିଥିଲା । ୧୩୪୭ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବରରେ ଚୀନ ଦେଇ କେତେକ ବାଣିଜ୍ୟିକ ଜାହାଜ ଇଟାଲିରେ ଲାଗିଥିଲା । ଉକ୍ତ ଜାହାଜରେ ଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ପ୍ଲେଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ଯେଉଁମାନେ ବଞ୍ଚିଥିଲେ ଚିକିତ୍ସା ବେଳେ ସଂକ୍ରମଣ ବ୍ୟାପିଲା । ପାଖାପାଖି ୮ ମାସ ଭିତରେ ଏହା ଆଫ୍ରିକା, ଇଟାଲି, ସ୍ପେନ୍, ଇଂଲଣ୍ଡ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ଅଷ୍ଟ୍ରିୟା, ହଙ୍ଗରୀ, ସ୍ୱିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ଜର୍ମାନୀ, ସ୍କାଣ୍ଡିନାଭିଆ ଓ ବାଲ୍ଟିକ୍ ସିରେ ପହଞ୍ଚି ଯାଇଥିଲା । ପରେ ପ୍ରାୟ ୫ ବର୍ଷ ଧରି ୟୁରୋପର ଲୋକ ଏଥିରେ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇ ଚାଲିଥିଲେ । ଶେଷରେ ଲୋକ ଚୀନ୍ ଓ ଏସିଆରୁ ବାଣିଜ୍ୟ ସାରି ଫେରୁଥିବା ଜାହାଜକୁ ଆଇସୋଲେସନ୍ କରି ରଖିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଏହି ଆଇସୋଲେସନ୍ ସମୟ ୩୦ ଦିନ ଥିଲା, ତାକୁ ଟ୍ରେଣ୍ଟିନୋ କୁହାଯାଉଥିଲା ।